Religia Starożytnych

Bogowie egipscy:

     Egipcjanie posiadali obszerny panteon bóstw oficjalnych. Bogowie zachowywali się podobnie jak śmiertelni, część z nich miała określone zadanie. Tot był boskim skrybą podczas gdy Hathor była boginia macierzyństwa, muzyki i upojenia alkoholowego. W egipskich miastach dominowały świątynie, w których posągom bogów oddawano cześć. Tylko faraon i jego kapłani mogli porozumiewać się z oficjalnymi bóstwami. Zwykli ludzie nie mieli wstępu do wnętrza świątyni dlatego czcili mniej ważne miejscowe bóstwa. W wielu domach znajdowały się kapliczki ku przodków.

Atum - stwórca. 
     Mity opowiadają o tym jak w początkach czasu z praoceanu wynurzył się prapagórek. Na nim bóg Atum. Bóg kichnął i na świecie pojawiły się boskie bliźnięta - Szu i Tefnut. Wówczas Atum zapłakał a z jego łez powstał rodzaj ludzki.

     Amulety i talizmany noszono by chronić żywych i martwych. Wykonywane były z metalu kamienia, szkła lub fajansu. Często były wyobrażeniem określonego bóstwa.

Amulet z okiem Horusa. Oko Horusa symbolizowało oko boga Re. Egipcjanie wierzyli że miało moc uzdrawiania i chroniło jego posiadacza. Niebiesko-zielony kolor amuletu uważany był za kolor życia.

      W całym Egipcie czczono około 800 różnych bogów, lecz większość z tych kultów miała charakter lokalny. Istniały tam trzy najważniejsze systemy kosmogoniczno-religijne: heliopolitanski, hermopolitański i memficki.

     Kapłani heliopolitańscy dążyli do nadania religii egipskiej charakteru solarnego. Utożsamiali oni Horusa z bogiem słońca Re. W systemie heliopolitańskim najważniejsza była enneada (tzw. "dziewiątka heliopolitańska") – czyli dziewięć najwyższych bóstw:

 

źrodło:star-egipt-star.webpark.pl

• Atum – bóg zachodzącego słońca,
• Szu – bóg powietrza,
• Tefnut – bogini wilgoci,
• Gab – bóg będący uosobieniem ziemi,
• Nut – bogini będąca uosobieniem sklepienia niebieskiego,
• Ozyrys – bóg śmierci, płodnej natury i odrodzonego życia, sędzia zmarłych, władca ziemi, podziemi i Krain Nieśmiertelnych,
• Set – władca burz i piorunów (wrogi Horusowi), brat i zabójca Ozyrysa,
• Neftyda – żona Setha, siostra Ozyrysa,
• Izyda – lokalna bogini miłości, nieba, magii, czarów, kobiet i dzieci, żona Ozyrysa, matka Horusa.

W teologicznym systemie kapłanów z Hermopolis (system hermopolitalny), pozostających w opozycji do systemu heliopolitańskiego, występują cztery pary bogów:

• Nun i Naunet – uosobienie ( personifikacja) oceanu.
• Huh i Hauhet – uosobienie wody i ruchu.
• Kuk i Kauket – uosobienie ciemności panującej w pierwotnej przestrzeni.
• Nat i Niau lub Amon i Amaunet.

Główną rolę w systemie memfickim odgrywała triada bogów, określana stąd triadą memficką:

• Path – bóg stwórca
• Sechmet – bogini wojny
• Neferet – bóg ziemi

Inni bogowie, których kult był powszechny, to:

• Anubis – bóg zmarłych, strażnik cmentarzy, patron mumifikacji,
• Aton – bóstwo słońca,
• Baset – bogini miłości, płodności i domu, również opiekunka kotów,
• Bes – bóstwo ogniska domowego,
• Chepri – bóstwo popychające tarczę słoneczną,
• Chnum – pradawny bóg górnego Nilu, stwórca ludzi, miał na kole garncarskim ulepić człowieka,
• Chonsu – bóg Księżyca, syn Amona i Mut, razem tworzyli triadę bóstw,
• Hathor – bogini nieba, miłości i radości,
• Horus – bóstwo Nieba i opiekun faraonów, syn Ozyrysa i Izydy,
• Maat – bogini ładu, porządku, prawa i sprawiedliwości,
• Min – bóstwo miasta Koptos, bóg urodzaju,
• Montu – bóg wojny, uosobienie Horusa pod postacią boga zła koniecznego,
• Renenutet– bogini żniw i płodów,
• Seszat – bogini pisma, opiekunka kanałów królewskich,
• Sobek – bóg wód,
• Sokar – bóstwo zachodniej nekropolii,
• Tatenen– bóstwo wód praoceanu,
• Tawaret– bóstwo opiekuńcze kobiet rodzących dzieci,
• Thot– bóg Księżyca, władca czasu, bóstwo mądrości i nauki – wynalazca pisma (hieroglificznego), posłaniec bogów,
• Wadżet– patronka Dolnego Egiptu.
  
  Boskie rządy faraonów
       Przez ponad 3000 lat Egiptem rządził faraon lub król. Do króla należały wszystkie ziemie i plony. Horus był bogiem rządzącym istniejącym Egiptem, zatem żyjący władca był traktowany jako król - Horus. Zmarli faraonowie byli przedstawiani w postaci Ozyrysa - boga śmierci. Kiedy żyjący król - Horus umierał przemieniał się w Ozyrysa, a jego syn i następca stawał się synem Horusem. Władcy egipscy mieli jedną główną małżonkę. Odgrywała dużą rolę w sprawach politycznych i religijnych - towarzyszyła królowi podczas oficjalnych uroczystości. Żoną mogła zostać siostra króla. Władcy mieli wiele drugorzędnych żon, które żyły poza pałacem. 
       Władcy egiptu nosili różne korony przy okazji rozmaitych ceremonii. Były one wykonane ze skóry. Atrybutem władzy był również rytualny bicz lub cep oraz pastorał.
      Tylko 3 kobiety: Sobeknofru, Hatszepsut, Tauseret były władczyniami egiptu przed panowanieniem dynastii Ptolemeuszy. 
  Proces mumifikacji
        Mumia jest zakonserwowanym ciałem. Pierwszym Egipskie mumie powstały w naturalny sposób. Ciała zmarłych, pochowane w gorących piaskach pustyni ulegały wyschnięciu. Bez udziału wilgoci bakterie odpowiedzialne za rozkład ciała nie mogły przeżyć w efekcie czego zwłoki nie ulegały rozkładowi. Zainspirowani naturalnymi mumiami, Egipcjanie wierzyli, że dusza może żyć tak długo jak długo zachowa się ciało. Przez niemal 3000lat zamożni Egipcjanie mumifikowali swoich zmarłych. Skomplikowany proces, trwający około 70 dni, przeprowadzali kapłani. Mózg uważano za bezwartościowy dlatego usuwano go z czaszki przez nos i wyrzucano. Jelita, wątroba, żołądek i płuca usuwano przez otwór zrobiony po lewej stronie ciała. Następnie wnętrzności zasypywano naturalną solą w celu wysuszenia. Serce pozostawiano wewnątrz ciała - wierzono że jest ośrodkiem mądrości. Po zabalsamowaniu w pierwszej kolejności głowę zawijano w bandaż. Czasami wysuszone narządy zawijano w płótno i wkładano do ciała lub przechowywano w urnie kanopskiej. Pomiędzy płócienne bandaże wkładano klejnoty i talizmany. Zabandażowane ciało owijano w półciemne prześcieradło. Mumie pokrywano złoconą maską i przenoszono do trumny, która dopasowana do ludzkiej figury chroni ciało i duszę. Na pokrywie trumny umieszczany jest portret zmarłego. Mumia zamknięta w trumnie chowana była z wszystkimi dobrami, jakie zmarłe mógł potrzebować w zaświatach. Niestety cenna zawartość grobów przyciągała rabusiów i wiele grobów było okradanych wkrótce po pogrzebie. Nie wszystkie mumie były zabalsamowanymi ludźmi. Mumifikowano czczone zwierzęta i chowano na specjalnych cmentarzach dla zwierząt przelgających do świątyń. Nie były to zwierzęta domowe, lecz ofiary składane bogom.
  
   Podróż w zaświaty
  

   

  źródło:www.blogi.szkolazklasa.pl

  
       Koncepcje na temat życia pozagrobowego zmieniały się przez cały okres Dynastyczny. Na początku jedynie władca posiadał duszę na tyle silną, że była ona w stanie opuścić grobowiec i przebywać z bogami. pozostali ludzie stawali się jedynie duchami we własnym grobowcu. W czasach średniego państwa wyobrażenie zaświatów stały się bardziej demokratyczne. Jeśli rytuały zostały odprawione w prawidłowy sposób, każda dusza mogła opuścić grobowiec i przebywać z Ozyrysem na Polu Trzcin (Kraina umarłych). Na egipskim pogrzebie wynajmowano żałobników którzy płakali i posypywali sobie głowy pyłem. W drzwiach grobowca kapłan prowadził "ceremonię otwarcia ust", dotykając twarzy mumii poświęconymi narzędziami. Rytuał ten pozwalał przywrócić duszę zmarłego do życia. Wówczas dusza podróżowała na zachód gdzie miała przejść przez labirynt i odpowiedzieć na pytania strażników - demonów. Na końcu drogi zmarły miał być sądzony przez Ozyrysa.
       W skład księgi umarłych wchodziły teksty religijne zapisywane na ścianach grobowca lub na zwojach papirusu. Zawierały wskazówki jak zmarły powinien postępować w zaświatach a także ilustracje poszczególnych etapów podróży na Pole Trzcin.
      Etapy podróży:
  Prowadzenie zmarłego przez Annubisa przez salę sądu, ważenie serca zmarłego z piórkiem prawdy, jeśli serce ważyło więcej niż piórko zmarły zjadany był przez potwora Ammita. Zapisanie wyroku przez Tota na zwoju papirusu. Jeśli serce było lżejsze niż piórko Horus prowadził zmarłego do Ozyrysa.